Ulangan 11:30, tempat matahari terbenam?

sumber

Saya telah menemui post berikut yang cuba menjawab masalah yang timbul di dalam surah Al-Kahf ayat 86 yang mengatakan 'matahari terbenam di sebuah matair yang hitam berlumpur'.

Namun, yang menarik minat saya adalah hujah penulis yang berikut

Nukilan Bible berkenaan matahari terbenam                                     

Jika diteliti dalam Bible, kita juga dapati ayat menyatakan matahari terbenam berdekatan negeri orang Kan’an

Bukankah keduanya terletak di sebelah barat sungai Yordan, di belakang jalan raya sebelah matahari terbenam, di negeri orang Kanaan yang diam di Araba-Yordan, di tentangan Gilgal dekat pohon-pohon tarbantin di More? (Ulangan 11:30)

Bahkan terjemahan english lebih jelas

Are they not beyond the Jordan, west of the road, where the sun goes down, in the land of the Canaanites living in the Arabah opposite Gilgal, beside the oaks or terebinths of Moreh? (Deutronomy 11:30)

Maka dengan standard yang sama, apakah kita boleh mendakwa menurut kepercayaan Bible, matahari terbenam di tanah Kanaan? Dah tentu tidak

Maka begitu jugalah konteks al-Kahfi ayat 86

Masalahnya...
Saya tidak akan memperkatakan tentang surah Al-Kahf ayat 86. Jika anda berminat membaca jawapan kepada hujah penulis, terdapat banyak laman web yang menyediakannya. (contohnya, ini, ini, ini, ini, dan ini)

Saya lebih tertarik kepada hujah di atas iaitu dakwaan 'standard yang sama' dalam menilai Ulangan 11:30.

Penulis memberikan Terjemahan Baru Bahasa Indonesia untuk petikan Ulangan 11:30 berikut:

"Bukankah keduanya terletak di sebelah barat sungai Yordan, di belakang jalan raya sebelah matahari terbenam, di negeri orang Kanaan yang diam di Araba-Yordan, di tentangan Gilgal dekat pohon-pohon tarbantin di More?"

Beliau juga memberikan terjemahan Bahasa Inggeris versi Amplified Bible (AMP) berikut:

"Are they not beyond the Jordan, west of the road, where the sun goes down, in the land of the Canaanites living in the Arabah opposite Gilgal, beside the oaks or terebinths of Moreh?"

Apa yang akan saya lakukan ialah
1. Melihat ayat Ulangan 11:30 menggunakan 'standard yang sama' semasa membaca surah Al-Kahf ayat 86.
2. Kemudian, meneliti sama ada kesimpulan penulis bahawa Ulangan 11:30 memperkatakan tentang tempat matahari terbenam iaitu di Kanaan adalah benar atau tidak.

Pertama, agak menarik apabila penulis memilih untuk menggunakan terjemahan AMP untuk menyokong dakwaannya. Sekarang, apa kata kita perhatikan terjemahan-terjemahan lain untuk ayat Ulangan 11:30. Perhatikan bahagian yang digariskan.

"Are they not across the Jordan River, 1 toward the west, in the land of the Canaanites who live in the Arabah opposite Gilgal 2 near the oak 3 of Moreh?" (NET Bible)

"As you know, these mountains are across the Jordan, west of the road, towards the setting sun, near the great trees of Moreh, in the territory of those Canaanites living in the Arabah in the vicinity of Gilgal." (NIV)

"Are they not across the Jordan, west of the way toward the sunset, in the land of the Canaanites who live in the Arabah, opposite Gilgal, beside the oaks of Moreh?" (NASB)

"As you know, they are beyond the Jordan, some distance to the west, in the land of the Canaanites who live in the Arabah, opposite Gilgal, beside the oak of Moreh." (NRSV)

"Are they not on the other side of the Jordan, toward the setting sun, in the land of the Canaanites who dwell in the plain opposite Gilgal, beside the terebinth trees of Moreh?" (NKJV)

Apa yang kita dapati? Frasa yang digariskan sebenarnya merujuk kepada 'arah' dan bukan 'tempat'. Malah, jika ditafsirkan secara harafiah sekali pun, ia kekal merujuk kepada suatu 'arah'. Dan dalam konteks ini 'arah' tersebut adalah arah 'barat', iaitu tempat matahari kelihatan terbenam.

Adakah ia mengatakan matahari terbenam di tanah Kanaan seperti dakwaan penulis? Tidak sama sekali. Malah jika kita merujuk kepada bahasa asal ayat ini, iaitu bahasa Ibrani, kita akan kekal mendapati ia merujuk kepada 'arah' dan bukan 'tempat'.

ל הֲלֹא-הֵמָּה בְּעֵבֶר הַיַּרְדֵּן, אַחֲרֵי דֶּרֶךְ מְבוֹא הַשֶּׁמֶשׁ, בְּאֶרֶץ הַכְּנַעֲנִי, הַיֹּשֵׁב בָּעֲרָבָה--מוּל, הַגִּלְגָּל, אֵצֶל, אֵלוֹנֵי מֹרֶה.

Bahagian yang bergaris adalah perkataan asal kepada bahagian bergaris pada terjemahan-terjemahan di atas. Berikut adalah maksud perkataan tersebut.

דֶּרֶךְ

Boleh membawa maksud "cara, jalan raya, jarak, perjalanan, sifat". (sumber)

מָבוֹא

Boleh membawa maksud "Tempat masuk, memasuki, matahari terbenam". (sumber)

שֶׁמֶשׁ

Boleh membawa maksud "Matahari, barat (arah)". (sumber)

Jika kita membaca konteks keseluruhan ayat Ulangan 11:30, yang mana bermula pada ayat sebelumnya (ayat 29), konteks sebenar ayat tersebut menjadi lebih jelas. Perhatikan,

"Jadi apabila TUHAN, Allahmu, telah membawa engkau ke negeri, yang engkau masuki untuk mendudukinya, maka haruslah engkau mengucapkan berkat di atas gunung Gerizim dan kutuk di atas gunung Ebal. Bukankah keduanya terletak di sebelah barat sungai Yordan, di belakang jalan raya sebelah matahari terbenam, di negeri orang Kanaan yang diam di Araba-Yordan, di tentangan Gilgal dekat pohon-pohon tarbantin di More?" (Ulangan 11:29-30, TB)

Jelas di sini bahawa frasa yang menurut penulis kononnya mengatakan 'matahari terbenam di Kanaan' sebenarnya merujuk tentang arah menuju ke dua buah gunung iaitu Gerizim dan Ebal, yang mana terletak di arah barat (arah di mana matahari kelihatan terbenam) sungai Yordan, yang mana juga merupakan negeri orang Kanaan.

Kesimpulan
Sekali pun kita melihat menggunakan 'standard yang sama' terhadap ayat Ulangan 11:30, ia tetap tidak mengatakan matahari terbenam di tanah Kanaan seperti yang didakwa oleh penulis.

Refleksi
Namun, satu hal yang bermain di fikiran saya semasa membaca hujah penulis yang cuba menjawab masalah di dalam Al-Quran. Mengapa dalam usaha menjelaskan masalah tersebut, penulis pada masa yang sama cuba menyerang Alkitab?

Adakah dengan berbuat demikian, masalah yang timbul di dalam kitab kepercayaan mereka selesai?
Untuk menjelaskan maksud saya, saya berikan ilustrasi berikut:

Budak A dituduh mencuri.
Budak A tidak mengaku dan mengatakan, "lihat, budak B pun mencuri".
Adakah ini membuktikan budak A tidak mencuri?